Jeżeli już o wietrze mowa, od samego początku warto pamiętać, że jacht na żaglach nie może płynąć prosto pod wiatr. Kiedy kąt pomiędzy osią jachtu i kierunkiem wiatru jest zbyt mały – na tyle mały, że żagle łopoczą zamiast być napięte – jacht znajduje się w tzw. kącie martwym, gdzie żagle nie napędzają jachtu. W konsekwencji traci on prędkość i manewrowość.
Podstawowe zasady żeglowania
Na standardowym jachcie śródlądowym są dwa żagle. Tylny, większy żagiel nazywa się grot, natomiast mniejszy, znajdujący się na dziobie, to fok. Jeżeli ciekawią cię inne żagle, które można zobaczyć na wodzie, przeczytaj nasz artykuł o wszystkich typach i rodzajach ożaglowania. Obydwa żagle pracują względem siebie i względem wiatru, dlatego należy pamiętać o tym, że kiedy zmieniamy kąt pracy jednego żagla (wybieramy go bliżej osi jachtu lub luzujemy), powinniśmy także odpowiednio zmienić kąt pracy drugiego żagla.
Zasady działania żagli na jachcie morskim i śródlądowym są takie same – wytwarzana przez nie siła aerodynamiczna napędza jednostkę według takich samych praw fizyki.
Szef wyszkolenia
Najogólniejsza zasada mówi, że żagle zawsze powinny być wybrane „na granicy łopotu” – czyli napięte tak, by wchodziły w łopot po niewielkim poluzowaniu. W praktyce aby nauczyć się ustawiać dobrze żagle, trzeba sporo wprawy i ćwiczeń na jachcie.
Nawietrzna czy zawietrzna
- Podstawowe liny Szoty są miękkimi linami, które pracują w osi poziomej. Na przykład za pomocą szotów foka można regulować jego wybrzuszenie „w prawo i w lewo”. Szotem grota operujemy, by ustawić grota bliżej osi jachtu lub pozwolić mu wyjść poza burtę.
Fały są linami pracującymi w osi pionowej. Za pomocą fału grota możemy wciągnąć grota na maszt, a fałem płetwy mieczowej możemy podnieść go do skrzynki mieczowej.
Kontrafał jest liną służącą do przytrzymywania czegoś w dole. Kontrafał płetwy sterowej, dajmy na to, powoduje, że płetwa ta jest zanurzona pionowo w dół, a nie unosi się na powierzchni wody.
Żeglarskie abc jednostek miary i prędkości
Często słyszy się żeglarzy określających prędkość w węzłach – początkującego wodniaka może to zbić z tropu, ponieważ brzmi równie archaicznie co „łokcie” czy „sążnie”. Ile więc wynosi jeden węzeł?
1 węzeł = 1,852 km/h
Z kolei mila morska, służąca najczęściej do określania odległości na morzu, wynosi dokładnie 1,852 km.
Mila morska jest jednostką odległości stosowaną głównie w żeglarstwie morskim i nawigacji morskiej. Podobnie węzły stosowane są do określenia prędkości jachtu morskiego lub prędkości wiatru w prognozie pogody dla żeglugi morskiej
